Als werkgever kun je vroeg of laat te maken krijgen met ontslag van een werknemer. Of het nu gaat om disfunctioneren, een reorganisatie of een arbeidsconflict, het is belangrijk om zorgvuldig en juridisch correct te werk te gaan. In dit artikel leggen we uit wat de regels rondom ontslag zijn, welke routes er zijn, en hoe je risico’s kunt beperken. Zo voorkom je vervelende discussies en mogelijke claims.
Wat is ontslag?
Ontslag is het beëindigen van de arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer. Dit kan zowel op initiatief van de werkgever als de werknemer plaatsvinden. In Nederland zijn de regels rondom ontslag strikt geregeld in het arbeidsrecht. Werknemers genieten ontslagbescherming, wat betekent dat een werkgever niet zomaar tot ontslag mag overgaan. De juiste procedure moet worden gevolgd, en er moet sprake zijn van een geldige ontslaggrond.
Gronden voor ontslag
In artikel 7:669 lid 3 BW zijn verschillende gronden opgenomen waarop ontslag mogelijk is. Enkele veelvoorkomende gronden zijn:
- Disfunctioneren: De werknemer voldoet niet aan de functie-eisen, ondanks begeleiding en evaluaties.
- Verstoorde arbeidsverhouding: De samenwerking is duurzaam ontwricht.
- Bedrijfseconomische redenen: Bijvoorbeeld bij reorganisatie of krimp van het bedrijf.
- Langdurige arbeidsongeschiktheid: De werknemer is langer dan twee jaar ziek en re-integratie is niet mogelijk.
- Verwijtbaar handelen: De werknemer heeft zich ernstig misdragen.
De werkgever moet kunnen aantonen dat de ontslaggrond voldoende is onderbouwd én dat herplaatsing binnen het bedrijf niet mogelijk is.
Ontslagroutes
Afhankelijk van de reden voor ontslag zijn er verschillende routes:
- Met wederzijds goedvinden: Werkgever en werknemer sluiten een beëindigingsovereenkomst. De werknemer heeft recht op bedenktijd (14 dagen) en behoudt mogelijk recht op WW.
- Via het UWV: Bij ontslag om bedrijfseconomische redenen of langdurige ziekte.
- Via de kantonrechter: Bij persoonlijke gronden zoals disfunctioneren of een arbeidsconflict.
- Ontslag op staande voet: Directe beëindiging zonder opzegtermijn, alleen toegestaan bij een dringende reden.
Bij elke route horen specifieke voorwaarden, termijnen en formaliteiten. Een onjuiste procedure kan leiden tot vernietiging van het ontslag of schadevergoeding.
Opzegtermijnen en aanzegplicht
Bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst gelden wettelijke opzegtermijnen. Deze zijn afhankelijk van de duur van het dienstverband. Bij een contract voor bepaalde tijd van zes maanden of langer geldt bovendien een aanzegplicht: de werkgever moet uiterlijk één maand voor afloop aangeven of het contract wordt verlengd.
Transitievergoeding
Bij ontslag op initiatief van de werkgever heeft de werknemer recht op een transitievergoeding, tenzij er sprake is van ernstig verwijtbaar handelen. De hoogte van deze vergoeding is afhankelijk van het aantal dienstjaren en het maandsalaris van de werknemer.
Ontslag tijdens proeftijd of ziekte
Tijdens de proeftijd hebben zowel werkgever als werknemer de mogelijkheid om de arbeidsovereenkomst per direct te beëindigen, zonder opgaaf van reden en zonder opzegtermijn. Gaat het om ontslag tijdens ziekte, dan ligt dat anders: in beginsel is ontslag gedurende de eerste 104 weken van arbeidsongeschiktheid niet toegestaan. Uitzonderingen hierop zijn situaties zoals bedrijfssluiting of andere zwaarwegende omstandigheden die ontslag toch rechtvaardigen, maar die worden streng getoetst.
Conclusie
Een onterecht of onzorgvuldig ontslag kan grote gevolgen hebben. Niet alleen financieel, in de vorm van loondoorbetaling, transitievergoedingen of schadeclaims, maar ook organisatorisch en reputatief. Daarom is het essentieel om de juiste ontslaggrond zorgvuldig te onderbouwen, de passende route te kiezen en de wettelijke regels rond opzegtermijnen, aanzegplicht en ontslagbescherming strikt na te leven.
Heb je als werkgever vragen over ontslag, twijfel je over de juiste procedure of wil je risico’s voorkomen? Bij Sumrin Advocaten staan we voor je klaar met duidelijke juridische ondersteuning. Neem gerust contact met ons op!
Gerelateerde artikelen:
– Ontslag op staande voet van zieke werknemer
