Eerder schreven wij al over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). De verwachting was toen dat de Wkb op 1 juli 2023 in werking zou treden, gelijktijdig met de Omgevingswet, maar de invoering van beide wetten is wederom uitgesteld. De Wkb (en de Omgevingswet) gaat nu definitief in op 1 januari 2024.
Het doel van de Wkb is de bouwkwaliteit te verhogen, de positie van de consument te verbeteren en het stimuleren van kwaliteitsverbetering en faalkostenvermindering. Om deze doelen te bereiken zal er een aantal veranderingen worden doorgevoerd. De belangrijkste veranderingen zullen hieronder worden toegelicht.
De aanstelling van een private kwaliteitsborger
De eerste verandering is dat er een toetsing en inspectie door een private kwaliteitsborger zullen gaan plaatsvinden. De private kwaliteitsborger is een onafhankelijke deskundige die gedurende het gehele bouwproces bekijkt of het bouwwerk aan de bouwtechnische voorschriften voldoet. U kunt hierbij denken aan de energiezuinigheid en de veiligheid. Ook zal de kwaliteitsborger door zijn voortdurende controle in een vroeg stadium fouten en gebreken kunnen constateren, waardoor vertraging kan worden voorkomen en kosten kunnen worden bespaard.
De kwaliteitsborger informeert de gemeente omtrent de bevindingen. Een goedkeurende verklaring van de kwaliteitsborger is bij oplevering een voorwaarde voor de ingebruikname van de aannemer. Zonder deze goedkeurende verklaring kan de gemeente de ingebruikname van het bouwwerk tegenhouden.
Een verhoging van de aansprakelijkheid van de aannemer
De tweede verandering is dat de aansprakelijkheid van de aannemer wordt uitgebreid ten opzichte van de particuliere en professionele opdrachtgevers. Nu is het zo dat de aannemer niet aansprakelijk is voor gebreken die de opdrachtgever op het tijdstip van oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken. Vanaf de invoering van de Wkb zal de aannemer wél aansprakelijk zijn voor deze verborgen gebreken, tenzij deze gebreken niet aan hem zijn toe te rekenen. Het risico en de bewijslast liggen bij de aannemer, hij moet aantonen dat het gebrek er op het moment van oplevering niet was. De aannemer zal daarom gedurende het bouwproces een dossier opbouwen.
Een zwaardere waarschuwingsplicht voor de aannemer
Tot slot de waarschuwingsplicht. De waarschuwingsplicht bestond al, maar er kon niet altijd aangetoond worden dat er daadwerkelijk gewaarschuwd was. Om deze discussie te voorkomen is bepaald dat de aannemer waarschuwingen nu schriftelijk en ondubbelzinnig dient te rapporteren aan de opdrachtgever, waarna de opdrachtgever de benodigde actie moet ondernemen. Ook de waarschuwingsplicht wordt geborgd door de dossiervorming.
Het vormen van een volledig en duidelijk dossier is dus van groot belang voor de aannemer. De overhandiging van het dossier bij oplevering van het bouwwerk aan de opdrachtgever is met ingang van de Wkb verplicht. Vereist is dat uit het dossier duidelijk wordt dat aan alle (kwaliteits)eisen is voldaan en dat er een volledig inzicht wordt geboden in de nakoming van de overeenkomst. Dit is dus feitelijk de bewijsvoering van de aannemer dat alles conform opdracht en wettelijke eisen is uitgevoerd.
