Op 10 november 2023 sprak de Hoge Raad zich uit over de uitleg van een testament uit 2006. Een erflater maakte in 2006 een testament waarbij zijn echtgenote tot enig erfgenaam werd benoemd onder de voorwaarde dat op de sterfdag het huwelijk nog bestond. Voor het geval de erfstelling van de echtgenote geen effect had benoemde de erflater zijn broer tot enig erfgenaam.
In 2009 voltrok zich de echtscheiding. De erflater huwde opnieuw en kreeg samen 2 kinderen. Er werd een concept testament gemaakt om het vorige testament te herroepen en de nieuwe echtgenote en de kinderen tot erfgenaam te benoemen. In 2017 overlijdt erflater zonder dat het concept testament was getekend, zodat het testament uit 2006 de laatste uiterste wil van erflater is.
De vraag die zich opwierp was of het testament van 2006 nog steeds heeft te gelden. De Hoge Raad oordeelde op grond van artikel 4:46 Burgerlijk Wetboek dat bij de uitleg van een testament ook gelet moet worden op de verhoudingen die een erflater wenst te regelen. Bij het vaststellen van de omstandigheden waaronder het testament is gemaakt, kunnen feiten en omstandigheden van NA het opmaken daarvan van belang zijn. Dit omdat daaraan bewijs kan worden ontleend van een omstandigheid waaronder het testament is gemaakt. Latere feiten en omstandigheden zijn dus bij de uitleg van een testament wel degelijk van belang.
Uit deze uitspraak blijkt dat als zich na het opmaken van het testament feiten en omstandigheden voordoen waardoor de feitelijke verhoudingen niet langer aansluiten bij hetgeen de erflater kennelijk wenste te regelen, dan kan het opgemaakte testament (in dit geval uit 2006) zo worden uitgelegd dat dit testament alleen gold voor de situatie die bestond voordat de bedoelde feiten en omstandigheden zich hadden voorgedaan. In dat geval is niet vereist dat de erflater bij het opmaken van het testament op de bedoelde feiten en omstandigheden is vooruitgelopen.
Indien er na het testament ontwikkelingen zijn geweest waaruit blijkt dat dit testament feitelijk achterhaald is, dan is de tekst van een testament niet heilig en kan het testament niet geldig zijn.
