Klare Taal Bokaal in 2017 gewonnen door bestuursrechters Oost-Brabant.
Toen ik nog familierechtzaken deed lang geleden, kwam ik eens met een moeder uit de rechtszaal naar buiten en vroeg die moeder of de bijeenkomst die we net hadden gehad ‘over onze Wendy ging’ of dat die bijeenkomst nog moest komen. Ik schaamde me daarvoor. Moeder had toch op zijn minst recht om de zitting te kunnen volgen die ging over een kinderbeschermingsmaatregel van haar kind. Ik ben dus blij met Klare Taal. Er is ook een heuse Klare Taal Bokaal. In 2017 won een uitspraak over gedumpt drugsafval van bestuursrechters van de Rechtbank Oost-Brabant die bokaal. In 2018 won de Rechtbank Amsterdam met de uitspraak, waarin de Bandido’s als club werden afgeserveerd.
Niet alles kan meer, maar dat wil niet zeggen dat helemaal niets meer kan.
Als je het mij vraagt kan die bokaal nu wel weer terug naar Brabant. Neem nu de uitspraak van 4 oktober 2019 (ECLI:NL:RBOBR:2019:5670) over de stikstofproblematiek. Problematiek die met de volgende zinnen wordt samengevat: ‘Niet alles kan meer na de uitspraak van de Afdeling van 29 mei 2019. Maar dat wil niet zeggen dat helemaal niets meer kan’. Heldere taal alleen is niet genoeg. Beter nog is het als de burger na een uitspraak weet waar hij aan toe is.
Een prijs voor de maatschappelijk effectiefste uitspraak.
Goede rechtspraak bestaat niet alleen uit juridische knopen doorhakken. Goede rechtspraak is ook, waar dat kan en gepast is, proberen de problemen van de mensen in de samenleving écht op te lossen, zo staat er op de site van de Rechtspraak. Onder de noemer maatschappelijk effectieve rechtspraak zijn door het hele land ideeën bedacht en in praktijk gebracht die ervoor zorgen dat het werk van de rechter zoveel mogelijk effect heeft. Projecten zoals die van de Wijkrechtbank zijn in dat verband prachtig. Wij werken daar als Raad van de Orde Oost-Brabant graag aan mee. Maar rendement zit hem denk ik ook (en misschien nog wel meer) in uitspraken die de burger in klare taal de weg wijzen. Ook dat doen de rechters in de uitspraak van 4 oktober.
Vergunning onderuit omdat het PAS niet voldoet aan de eisen van de Habitatrichtlijn.
In de uitspraak van 4 oktober (ECLI:NL:RBOBR:2019:5670) gaat het om een varkenshouderij op ongeveer 950 meter afstand van een Natura 2000-gebied. Er was aan de varkenshouder door de provincie vergunning verleend om wat te veranderen in het bedrijf. Dat zou resulteren in een verhoging van de stikstofdepositie op het Natura-2000-gebied. Er wordt door leefbaarheidsclubs beroep ingesteld en de vergunning gaat onderuit natuurlijk. De vergunning was immers tot stand gekomen met de PAS-beoordeling. En het zal inmiddels niemand meer ontgaan zijn dat de hoogste bestuursrechter in de uitspraak van 29 mei 2019, ECLI:NL:RVS:2019:1603, geoordeeld heeft dat de passende beoordeling van het PAS onze natuurgebieden niet voldoende beschermd. Tot zover niets nieuws onder de zon. Maar verfrissend is het niet bij de pakken neerzitten en het energieke plan van aanpak van de Rechtbank dat volgt.
Het is voor iedereen beter dat er snel duidelijkheid komt en dat kan ook best.
De Rechtbank laat de boer die dus nu zonder vergunning zit niet in wanhoop achter en geeft het bestuur onmiddellijk te maken huiswerk mee want ze zegt het volgende:
‘Onder deze omstandigheden is het volgens de rechtbank voor alle betrokken partijen beter om in deze procedure snel duidelijkheid te verschaffen over de vraag of de derde-partij voor dit project een vergunning op basis van artikel 2.8 van de Wnb kan krijgen (in de vorm van een toestemming op basis van artikel 2.1, eerste lid, onder i, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht). Verweerder is niet langer afhankelijk van AERIUS calculator om een herstelbesluit te nemen. Hierin ligt dus geen gerechtvaardigde reden voor verweerder om een besluit op de aanvraag van de derde-partij uit te stellen. Verweerder is druk bezig met het ontwikkelen van beleid voor het verlenen van vergunningen met toepassing van externe saldering of de ADC-toets, maar heeft aangegeven dat dit beleid niet al te lang op zich laat wachten. Ook dit is dus geen reden om lang te wachten met het nemen van een nieuw besluit.’
Maatschappelijk effectief inhoudelijk huiswerk voor het bestuur.
De rechtbank formuleert vervolgens een maatschappelijk effectieve herstelopdracht aan Gedeputeerde Staten met de volgende vingerwijzingen:
- Kijkt u als GS wellicht nog even naar het feit dat de appellanten vooral de ammoniakuitstoot op de bloemdijken aan het hart gaat. Dat valt namelijk niet onder de vergunning op basis van de Wet Natuurbeheer die hier centraal staat.
- Kijkt u als GS wellicht nog even naar het feit dat deze varkenshouder extern wil salderen met de stikstofdepositie van een in werking zijnde veehouderij en overigens: de Aerius-calculator doet het ook weer sinds 16 september dus daar kunt u nu ook weer mee aan de gang.
Maatschappelijk effectief plan van aanpak op procedure.
De rechtbank formuleert vervolgens nog een maatschappelijk effectief stappenplan met de volgende uitleg: Verweerder moet eerst een ontwerpbesluit opstellen en ter inzage te leggen. Dat neemt niet weg dat verweerder snel kan beslissen. De rechtbank bepaalt de termijn waarbinnen verweerder het gebrek kan herstellen onder verwijzing naar de uitspraak van de Afdeling van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) op 26 weken na verzending van deze tussenuitspraak.
Maatschappelijk effectieve uitspraken
Boeren willen respect zo staat op hun spandoeken. De rechters van dienst uit de uitspraak van 4 oktober 2019 tonen dat respect door hun beslisruimte optimaal te benutten zodat de vervolgstappen voor de boer die zijn vergunning heeft verloren helder zijn. Maar ook voor het bestuur en de belangenverenigingen die beroep hebben ingesteld tegen de vergunning is helder wat er volgt. Dat is wat maatschappelijk effectieve rechtspraak moet inhouden. Misschien is de WIEW-bokaal iets? En WIEW staat dan voor: Wat Ik Eigenlijk Wil.
Meer informatie? Neem gerust contact op met Moniek Peeters (m.peeters@sumrin.nl of 06-57870999).
