Verjaringstermijn: over en uit!?

In het Burgerlijk Wetboek zijn vele termijnen opgenomen waardoor een aanspraak of vordering kan verjaren. Er zijn verschillende korte verjaringstermijnen waaronder 2 jaar (bijvoorbeeld in geval van gebreken bij koop), 3 jaar (bijvoorbeeld voor vernietiging van een rechtshandeling) of 5 jaar (aanspraak op schadevergoeding). Naast korte verjaringstermijnen is er ook nog de absolute verjaringstermijn van 20 jaar (artikel 3:306 Burgerlijk Wetboek).

Het gevolg van verjaring is dat je na het verstrijken van de termijn geen vordering meer hebt.

Redelijk- en billijkheid (artikel 6:2 Burgerlijk Wetboek)

Toch kunnen er gevallen zijn waarbij de redelijk- en billijkheid een verjaringstermijn opzij kunnen zetten omdat het beroep daarop in de gegeven omstandigheden onaanvaardbaar wordt geacht. In een aantal uitspraken heeft de Hoge Raad daarbij overwogen dat een rechter alle omstandigheden van het concrete geval moet beoordelen. Daarbij heeft de Hoge Raad een aantal gezichtspunten geformuleerd die de rechter alsdan in zijn beoordeling dient te betrekken (Hoge Raad 28 april 2000, ECLI:NL:HR:2000:AA5635 (erven Van Hese/Schelde) en Hoge Raad 26 november 2004, ECLI:NL:HR:2004:AR3138 (mesothelioom)). Deze gezichtspunten luiden als volgt:

 (a)    gaat het om vergoeding van vermogensschade dan wel van nadeel dat niet in vermogensschade bestaat, en – mede in verband daarmede – of de gevorderde schadevergoeding ten goede komt  aan het slachtoffer zelf, diens nabestaanden dan wel een derde;
(b)     in hoeverre bestaat voor het slachtoffer respectievelijk zijn nabestaanden ter zake van de schade een aanspraak op een uitkering uit anderen hoofde;
(c)     de mate waarin de gebeurtenis de aangesprokene kan worden verweten;
(d)     in hoeverre heeft de aangesprokene reeds vóór het verstrijken van de verjaringstermijn rekening gehouden of had hij behoren te houden met de mogelijkheid dat hij voor de schade  aansprakelijk zou zijn;
(e)     heeft de aangesprokene naar redelijkheid nog de mogelijkheid heeft zich tegen de vordering te verweren;
(f)     is de aansprakelijkheid (nog) door een verzekering gedekt;
(g)     heeft na het aan het licht komen van de schade binnen redelijke termijn een aansprakelijkstelling plaatsgevonden en is een vordering tot schadevergoeding ingesteld.

Deze gezichtspunten maken wel duidelijk dat het moet gaan om zeer uitzonderlijke gevallen. Dat blijkt ook uit een uitspraak van de Hoge Raad van 23 april 2021 over de absolute verjaringstermijn van 20 jaar.

Afgifte legaat

De zaak waar de Hoge Raad op 23 april 2021 over oordeelde betrof de verjaring van de uitkering van een legaat in een nalatenschap. Op grond van artikel 3:306 Burgerlijk Wetboek is op de afgifte van een legaat de absolute verjaringstermijn van 20 jaar van toepassing. De Hoge Raad overwoog, nogmaals, dat een verjaringstermijn een objectief en in beginsel absoluut karakter heeft. Het beginsel van rechtszekerheid, dat de absolute termijn beoogt te dienen en de billijkheid tegenover de wederpartij, brengt met zich mee dat strikt aan de termijn de hand moet worden gehouden.

De rechthebbenden op het legaat stelden dat zij pas na het verstrijken van de verjaringstermijn van 20 jaar bekend werden met het feit dat zij op grond van het testament van de erflaatster een legaat hadden verkregen. De Hoge Raad overwoog echter dat niet gezegd kon worden dat de aanspraken van de toegekende legaten naar hun aard verborgen waren gebleven en pas na de verjaringstermijn konden worden vastgesteld. Want, zo overwoog de Hoge Raad, toen de rechthebbenden op het legaat bekend werden met het overlijden van erflaatster hadden zij door raadpleging van het Centraal Testamentenregister het bestaan en de inhoud van het testament kunnen laten vaststellen. Geen uitzonderlijk geval dus waardoor het beroep op de verjaringstermijn niet onaanvaardbaar wordt geacht.

Vragen? Neem contact op met:

Luc Tacx

Wat steek je hiervan op?

  • Er zijn verschillende korte verjaringtermijnen;
  • Daarnaast is er een absolute verjaringstermijn van 20 jaar;
  • Na het verstrijken van de verjaringstermijn is je vordering vervallen;
  • In zeer uitzonderlijke gevallen geldt de verjaringstermijn niet;

Ik zoek iets anders

Volg ons op social media

We delen verhalen, foto's en video's over ons en ons werk.

Contactinfo

Neem contact met ons op

Vragen? Neem dan gerust contact met ons op.

Voor de verwerking van persoonsgegevens: zie onze privacyverklaring.
Je gebruikt een verouderde webbrowser

Deze website maakt gebruik van moderne technieken die niet worden ondersteund door jouw webbrowser. Update mijn webbrowser

×