Op 10 oktober 2018 gaf de Raad van State het handhavingsbeleid van de gemeente Peel en Maas de genadeklap (ECLI:NL:RVS:2018:3273). Na 2,5 jaar procederen is ook de Raad van State van mening dat het handhavingsbeleid met een uitgebreid stappenplan onredelijk is en niet toegepast had mogen worden.
Handhavingsverzoek
Waar ging het om. Het ging om huisvesting van tijdelijke arbeidsmigranten op bungalowpark De Stille Wille in Meijel en dat mag niet volgens het bestemmingsplan. Omdat dat niet mag is een handhavingsverzoek ingediend door andere bewoners van het park. Dat verzoek leidt – op zijn zachts gezegd – niet bepaald tot actie van de zijde van het college. Het college maakt wat omtrekkende bewegingen maar handhaaft in ieder geval niet. Ze beroept zich op een volgens het handhavingsbeleid noodzakelijk voortraject.
De verzoeker om handhaving stelt daarom beroep in tegen het niet tijdig nemen van een besluit op het handhavingsverzoek. Dat beroep wordt gegrond verklaard. Het bestuur moet € 1.260,- aan dwangsommen betalen en het college moet binnen twee weken beslissen op het handhavingsverzoek met een dwangsom van € 100,- voor iedere dag waarmee die termijn wordt overschreden tot een maximum van € 10.000,-. Het college ziet deze uitspraak bepaald niet zitten en gaat in hoger beroep.
Het college betoogt dat de rechtbank heeft miskend dat de verzoekers om handhaving niet met zoveel woorden zouden hebben gevraagd om een handhavingsbesluit. Van dat betoog is de Raad van State niet erg onder de indruk.
“5.1. In de brief van 21 februari 2016 hebben [wederpartij A] en [wederpartij B] het college verzocht om te handhaven in verband met de huisvesting van tijdelijke arbeidskrachten op het bungalowpark. Wanneer een belanghebbende verzoekt om handhaving moet ervan worden uitgegaan dat hij een besluit tot oplegging van een last onder dwangsom of bestuursdwang wenst. Dat het college een handhavingsbeleid heeft, waarbij als eerste stap een niet op rechtsgevolg gerichte vooraankondiging wordt verstuurd en pas later eventueel een last onder dwangsom of bestuursdwang volgt, betekent, anders dan het college naar de Afdeling begrijpt stelt, niet dat het verzoek om handhaving van [wederpartij A] en [wederpartij B] zo moet worden opgevat, dat zij slechts hebben verzocht om het verrichten van een controle”.
Handhavingsbeleid? Onredelijk!
Het college betoogt dat ze zich toch dient te houden aan haar eigen handhavingsbeleid en dat het stappenplan om tot handhaving te komen nog niet was doorlopen. Hierop reageert de Raad van State met de beginselplicht tot handhaving en het doorlopen van de stappen in redelijk te achten beleid natuurlijk prima is zoals ook al eerder door haar is overwogen. Echter is het beleid van Peel en Maas volgens de Raad van State niet redelijk en hierop mocht zij zich dus ook niet baseren. Dat onredelijke beleid komt hierop neer dat:
a. nooit eerder dan na een derde controle tot daadwerkelijke handhaving wordt overgegaan;
b. geen onderscheid wordt gemaakt tussen ambtshalve handhavingstrajecten en trajecten op verzoek;
c. overtredingen feitelijk gezien tijdelijk worden gedoogd ook al is er om handhaving gevraagd.
In feite haalde het beleid van de gemeente Peel en Maas de hele beginselplicht tot handhaving onderuit. De beleidsmakers in Peel en Maas zullen opnieuw aan de bak moeten want het oude beleid is na deze genadeklap morsdood.
Conclusie
Een gemeente mag handhavingsbeleid hebben maar dit moet wel redelijk zijn. Meer informatie hierover? Neem gerust contact op met Moniek Peeters van Sumrin advocaten.
