De Wet ruimtelijke ordening legt de gemeenteraad dwingend op om voor het gehele grondgebied van de gemeente één of meer bestemmingsplannen vast te stellen. Om de 10 jaar moet een bestemmingsplan worden herzien. Een bestemmingsplan is een ruimtelijk plan dat juridisch bindend is voor iedereen: burgers, bedrijven, instellingen en overheden. Alle bestemmingsplannen zijn digitaal te raadplegen op www.ruimtelijkeplannen.nl.
Wat staat er in een bestemmingsplan
Het bestemmingsplan bestaat uit drie onderdelen namelijk: 1. Toelichting; 2. Verbeelding; 3. Plankaart.
Een bestemmingsplan moet voldoen aan het criterium van een goede ruimtelijke ordening. Wat een goede ruimtelijke ordening is, definieert de wet niet. De betekenis van dit begrip is in de rechtspraak gevormd. In elk geval dient een bestemmingsplan regels te bevatten over de wijze waarop gronden gebruikt mogen worden. Mag ik bijvoorbeeld een kapsalon aan huis hebben of mag ik een transportbedrijf exploiteren op het bedrijventerrein? De antwoorden op deze vragen worden in het bestemmingsplan gevonden. We noemen dit de gebruiksmogelijkheden.
Verder bevat een bestemmingsplan regels over bebouwingsmogelijkheden van gronden. Mag ik bijvoorbeeld een nieuw bedrijfsgebouw realiseren of mag ik een serre aan mijn woning bouwen. Anders gezegd: je mag alleen bouwen, verbouwen of specifieke activiteiten uitvoeren als het bestemmingsplan dat toestaat. Hiervoor dien je dan in sommige gevallen een omgevingsvergunning voor bouwen aan te vragen.
Een bestemmingsplan kan ook flexibiliteitsbepalingen bevatten. Denk aan een uitwerkingsplicht, wijzigingsbevoegdheid of binnenplanse afwijking.
Hoe verloopt een bestemmingsplanprocedure
Voorontwerp-bestemmingsplan – inspraakreactie
Het vaststellen van een bestemmingsplan begint met de voorbereiding. Het voorontwerp-bestemmingsplan is het eerste concept waarbij je nog de mogelijkheid hebt om je plannen kenbaar te maken aan de gemeente en in gesprek te gaan. Een voorontwerp bestemmingsplan ligt gedurende 6 weken ter inzage op het gemeentehuis. Gedurende deze termijn kan een inspraakreactie worden ingediend. In deze inspraakreactie kan worden aangegeven met welke bepalingen uit het voorontwerp bestemmingsplan je het niet eens bent. Het ter inzage leggen van een voorontwerp bestemmingsplan is overigens niet wettelijk verplicht.
Ontwerp bestemmingsplan – zienswijzen
De inspraakreactie kan aanleiding geven tot aanpassing van het voorontwerp bestemmingsplan. Burgemeester en wethouders stellen vervolgens het ontwerp bestemmingsplan vast. Een ontwerp bestemmingsplan ligt gedurende 6 weken ter inzage op het gemeentehuis. Gedurende deze termijn kunnen zienswijzen worden ingediend tegen het ontwerp bestemmingsplan. De zienswijzen moeten worden ingediend bij de gemeenteraad.
In een openbare vergadering beslist de gemeenteraad over de ingediende zienswijzen en over de vaststelling van het bestemmingsplan. Het bestemmingsplan wordt binnen 12 weken, na de terinzagelegging van het ontwerp bestemmingsplan, vastgesteld door de gemeenteraad.
Vastgesteld bestemmingsplan – beroep Raad van State
Als de gemeenteraad het bestemmingsplan heeft vastgesteld en een reactie heeft gegeven op de ingediende zienswijzen, ligt het bestemmingsplan gedurende 6 weken ter inzage op het gemeentehuis. Ben je het niet eens met de reactie op de ingediende zienswijzen en de inhoud van het bestemmingsplan, dan kan je tegen het plan beroep instellen bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. De termijn voor het indienen van een beroepschrift bedraagt zes weken.
Het zal ongeveer een half jaar tot een jaar duren voordat er een uitnodiging komt van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State om op de zitting te verschijnen. De zitting vindt in Den Haag plaats. Nadat de zitting heeft plaatsgevonden zal het ongeveer zes weken duren voordat de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State een uitspraak doet over het ingediende beroepschrift.
Indien de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State het beroep gegrond verklaart, vernietigt de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State het besluit van de gemeenteraad. Zij vernietigt dan het vastgestelde bestemmingsplan, voor zover dat betrekking heeft op de gegrond verklaarde zienswijzen. Als de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State het beroep ongegrond verklaart, dan blijft het besluit van de gemeenteraad in stand en ben je dus in het ongelijk gesteld.
De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State is de hoogste rechterlijke instantie in het bestuursrecht. Met de uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State eindigt de procedure.
Verzoek tot voorlopige voorziening
Als de gemeenteraad het bestemmingsplan heeft vast gesteld, ligt het bestemmingsplan gedurende zes weken ter inzage. Gedurende zes weken kan tegen het bestemmingsplan beroep worden ingesteld bij de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Het bestemmingsplan treedt in werking, als de zes weken van terinzagelegging zijn verstreken. Vervolgens kan het bestemmingsplan in de praktijk worden toegepast. Eventuele omgevingsvergunningen voor bouwen kunnen dan worden verleend op grond van het nieuwe bestemmingsplan.
Als je wilt voorkomen dat er eventuele omgevingsvergunningen kunnen worden verleend op grond van het bestemmingsplan, kan je bij het instellen van beroep een ‘verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening’ indienen bij de Voorzitter van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Als de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State het verzoek om voorlopige voorziening toewijst, treedt het onderdeel van het bestemmingsplan waartegen beroep is ingesteld niet in werking.
Is er geen beroep ingesteld en is er geen voorlopige voorziening gevraagd, kan het bestemmingsplan worden toegepast. Het bestemmingsplan is dan definitief (onherroepelijk).
Tot slot
Er valt nog veel meer te zeggen over bestemmingsplannen. Hieronder een aantal artikelen over bestemmingsplannen. Heb je vragen, stel ze gerust.
