Het komt met enige regelmaat voor dat mensen hobbymatig dieren houden of hiervoor voorzieningen willen bouwen. Denk aan het houden van paarden en het realiseren van een paddock voor de paarden, of het houden en fokken van 10 honden of het hebben van 250 duiven. Maar zijn deze activiteiten wel toegestaan binnen een woonbestemming?
Voor het antwoord op de vraag welke activiteiten wel of niet zijn toegestaan binnen een woonbestemming dienen in eerste instantie de planregels van het vigerende bestemmingsplan te worden bekeken. Doorgaans zijn de gronden binnen de bestemming “Wonen” bestemd voor woondoeleinden. Daarnaast staat vaak in de planregels beschreven welk gebruik in ieder geval niet is toegestaan binnen de bestemming “Wonen”. Te denken aan detailhandel of het uitoefenen van een bedrijf.
Als uit de planregels onvoldoende duidelijk is welke activiteiten op het perceel zijn toegestaan dient te worden gekeken naar de ruimtelijke uitstraling die dat gebruik, gezien zijn aard, omvang en intensiteit, heeft. Hierbij dient de aard van de omgeving en de relatie van het perceel tot aanwezige gebied te worden betrokken. Bepalend is of deze uitstraling van dien aard is, dat deze niet meer valt te rijmen met de woonbestemming van het betrokken perceel. Dit is dus zeer casuïstisch en voor interpretatie vatbaar. Hierbij een aantal voorbeelden uit de praktijk.
Paddock voor paarden (verschil voorerf / achtererf)?
Op 26 april 2016 (ECLI:NL:RVS:2016:1113) heeft de Raad van State zich moeten buigen over de vraag of het bouwen van een paddock op het voorerf van een perceel voor het hobbymatig houden van twee paarden was toegestaan binnen de woonbestemming. De woning van de aanvrager betrof een in een buitengebied gelegen voormalige arbeidswoning met een diepe voortuin en minder diepe achtertuin.
Gelet op voorgaande rechtspraak was de Raad van State van oordeel dat de aangevraagde paddock op het voorerf terecht in strijd was met het bestemmingsplan, omdat de ruimtelijke uitstraling van de paddock zodanig was dat deze niet verenigbaar is met de woonbestemming van het perceel. De aangevraagde paddock was immers van de weg zichtbaar is.
Vervolgens kwam de vraag aan de orde of het bouwen van een paddock op het achtererf wel paste binnen de woonbestemming. De aanvraag voor een paddock op het achtererf past naar het oordeel van de Raad van State wel binnen de woonbestemming, nu de paddock volgens de aanvraag zou worden gebruikt voor het af en toe buiten laten lopen van een paard. De ruimtelijke uitstraling van het gebruik van het perceel is niet zodanig dat hierdoor strijd met de woonbestemming ontstaat.
Ter onderbouwing van dit standpunt wordt de grootte en de situering van de paddock op het achtererf in aanmerking genomen. Uit de aanvraag bleek dat de paddock een open constructie is van houten palen met op afstand van elkaar geplaatste latten. Tevens werd de paddock geheel rechts achterin op het achtererf gebouwd, naast de stal en achter de garage, waardoor de grootst mogelijke afstand tot de achtergevel van de woning van de buren werd gecreëerd.
Het houden en fokken van 10 honden?
In een andere uitspraak van de Raad van state van 7 mei 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:1553) ) stond de vraag centraal of het houden en fokken van 10 honden was toegestaan binnen de bestemming “Wonen”.
De honden waren in die situatie zowel in de woning als in de achtertuin en in de aanbouw die grenst aan de garage aanwezig. Verder stond vast dat de bewoner op het perceel honden fokt en dat sprake is van tussen de één en vier nestjes puppy’s per jaar. De woning was gelegen in de bebouwde kom en de woning werd aan beide zijden begrensd door de woningen en tuinen van buren. In deze situatie was de Raad van State van oordeel dat de ruimtelijke uitstraling van het gebruik zodanig was dat dit niet meer verenigbaar was met de woonbestemming. Gelet op de ligging van de woning achtte de Raad van State het aannemelijk dat het houden van dit aantal honden leidt tot geluid- en stankoverlast.
Het houden van 250 geringde duiven?
In een andere uitspraak van de Raad van State van 10 april 2015 (ECLI:NL:RVS:2015:1214) stond de vraag centraal of de aanwezigheid van meer dan 250 geringde duiven op het perceel in strijd is met de op het perceel rustende woonbestemming. De Raad van State overwoog dat de gemeente zich terecht op het standpunt had gesteld dat het houden van 250 geringde duiven gelet op de ruimtelijke uitstraling acceptabel was, maar dat het houden van een groter aantal duiven in strijd is met de op het perceel rustende woonbestemming.
Ter onderbouwing van dit standpunt achtte de Raad van State van belang dat de duivenhouderij weliswaar was gelegen aan de rand van een buurtschap op een ruim bovengemiddeld groot woonperceel, maar dat het perceel was gelegen op korte afstand van meerdere woonpercelen. Voorts achtte men van belang dat de duiven in het kader van hun training dagelijks, in groepen van zo’n 70 duiven, uitvliegen over de buurtschap en dat ook niet-uitvliegende duiven een ruimtelijke uitstraling hebben vanwege de benodigde huisvesting. Tenslotte is gewicht toegekend aan het feit dat ingevolge de specifieke gebruiksregels van het bestemmingsplan kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten waren toegestaan, maar hierbij een vloeroppervlak van maximaal 50 m² was gesteld.
De Raad van State acht het niet onredelijk dat uit een oogpunt van handhaafbaarheid bij het in aanmerking te nemen aantal van 250 duiven een onderscheid werd gemaakt tussen geringde en niet geringde duiven. Hierbij is terecht in aanmerking genomen dat jonge duiven op een leeftijd van ongeveer een week een ring krijgen omgedaan, zodat zij vanaf dat moment goed zijn te onderscheiden. Het houden van 250 geringde duiven was dus toegestaan binnen de bestemming “Wonen”.
Tot slot
Op basis van de rechtspraak kan worden geconcludeerd dat elke situatie anders is. Bij de beoordeling van de vraag of een activiteit past binnen een woonbestemming dien je rekening te houden met de ruimtelijke uitstraling die dat gebruik heeft.
Voor meer informatie over dit onderwerp kan je terecht bij Moniek Peeters (m.peeters@sumrin.nl).
